ثروت گزارش می دهد؛
گروه گزارش : ناترازی انرژی و قطعی مکرر برق هنوز به عنوان یک مساله بزرگ در کشور ما وجود دارد. موضوع کمبود برق و انرژی همه بخش‌های کشور و جامعه را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بنابراین رفع مشکل حوزه برق و انرژی به معنی برطرف کردن مشکلات و رفع نیازهای سایر بخش‌های کشور است. تولید برق کافی یعنی واحدهای تولیدی و کارخانه‌ها می‌توانند تعهدات خود را در بخش تولید محصولات و همچنین تحقق برنامه‌های مصوب عینیت بخشند. اما قطعی مکرر برق به معنای خارج شدن واحدهای مختلف از مدار تولید خواهد بود. در حال حاضر بسیاری از واحدهای تولیدی کوچک و بزرگ با مشکل قطعی مکرر برق مواجه هستند. بسیاری از این واحدها ساعت‌ها و حتی روزها نمی‌توانند فعالیت‌های تولیدی خود را از سر بگیرند و این مساله تاثیر زیادی در افزایش بیکاری و کاهش تولید برجای گذاشته است.
تامین برق کافی باعث خواهد شد که جامعه با تولید محصولات مورد نیاز و همچنین صادرات آن به کشورهای دیگر بتواند به رشد و توسعه پایدار اقتصادی برسد و این نسخه در همه کشورهای توسعه یافته به خوبی اجرا شده و می‌شود. واقعیت این است که تولید برق در کشور هنوز به مرحله خودکفایی نرسیده است و با افزایش مصرف آن در فصول گرما؛ تامین برق و انرژی با مشکل مواجه می‌شود. انرژی و برق از مهم‌ترین نیازهای بخش‌های صنعت، کشاورزی و خدماتی برای ادامه تولید و ارائه خدمات به مردم و جامعه است. اگر مشکل تامین انرژی و برق همچنان در جامعه وجود داشته باشد به این معنا است که باید با تولید خداحافظی کرد و همچنان چشم به محصولات سایر کشورها دوخت. به نظر می‌رسد برق در فصول گرما و تابستان براساس نیاز واحدهای تولیدی و غیر تولیدی کشور تولید نمی‌شود. این کمبود برق وقتی بیشتر نمود پیدا می‌کند که ادارات برق مناطق حتی برای منازل با متراژ زیر ۸۰ متر که در فصل گرما به طور طبیعی اندکی مصرف برق خود را بالا می‌برند پیام‌های هشدار به این مضمون ارسال می‌کند که در صورت ادامه مصرف فعلی، مشمول اعمال محدودیت در مصرف خواهید شد.
صنعت آلومینیوم از اهمیت و کاربرد فراوانی در صنایعی مانند ساختمان، حمل ونقل هوایی، ریلی، کشتی سازی، خودروسازی و… برخوردار است و افزایش تقاضای جهانی آلومینیوم به واسطه جنگ اوکراین و روسیه منجر به رشد قیمت این فلز شده است. همچنین کارشناسان بر این باورند که با توجه به میزان آلودگی بسیار پایین فلز آلومینیوم در برابر انواع دیگر فلزات، در سال های آتی برای انتقال انرژی از فلز آلومینیوم استفاده می شود و همین امر باعث افزایش عرضه و تقاضا در بازار جهانی آلومینیوم و افزایش تولید آلومینیوم در دنیا می شود. در کشور ایران اگر چه آلومینیوم در بورس کالا عرضه می شود، اما مسائل مختلفی مانند کمبود عرضه این فلز بارها مورد انتقاد صنایع پایین دست قرار گرفته است؛ بنابراین به جای اینکه زنجیره پایین دست با استفاده از آلومینیوم، کالاهای با ارزش افزوده بالا تولید کنند، آلومینیوم تولیدی به صورت شمش به کشورهای دیگر با قیمت هایی حتی ارزان تر از قیمت داخلی صادر می شود و شاهد استفاده از فلزات دیگر به جای آلومینیوم در برخی کالاهای داخلی و افت کیفیت هستیم.
علاوه بر این نباید از ذکر این نکته غافل شد که صنعت آلومینیوم در ایران با تکیه بر ظرفیت انرژی شکل گرفته و توسعه یافته است و میزان مواد معدنی لازم برای تولید شمش آلومینیوم یعنی بوکسیت در کشور محدود است؛ بنابراین بخش مهمی از مواد اولیه مورد نیاز برای تولید شمش با تکیه بر واردات تامین می شود که با توجه به تحریم ها، تولیدکنندگان شمش باید چالش هایی را در مسیر واردات مواد اولیه موردنیاز خود پشت سر بگذارند و حتی موضوع تهاتر شمش با پودر آلومینا مطرح می شود که البته این موضوع مورد پذیرش برخی از صاحب نظران نیست و معتقدند پودر آلومینا امروز به راحتی در دسترس شرکت های ایرانی است. با وجود این چالش ها، امروز قطعی برق اصلی ترین مشکل تولیدکنندگان این صنعت است که باعث پرت بالای مواد و ایجاد مشکل در کوره ها شده است.
در همین خصوص دبیر سندیکای صنعت آلومینیوم به «دنیای اقتصاد» گفت: متاسفانه به دلیل فقدان سرمایه گذاری در یک بازه زمانی چند ساله در استحصال گاز و همچنین بازسازی و ایجاد ظرفیت های جدید نیروگاه های برق، در این دو بخش دچار ناترازی هستیم و از آنجا که مسوولان برق بخش خانگی را مقدم بر صنایع می دانند، محدودیت ها را در بخش صنایع اعمال می کنند. آریا صادق نیت حقیقی ضمن اشاره به این مطلب افزود: در یک ماه نخست اعمال محدودیت ها یک روز در هفته قطعی برق را شاهد بودیم اما پس از آن این مدت زمان به دو روز تغییر کرده است و البته این جدا از قطعی های گاه و بیگاه است. وی ادامه داد: آلومینیوم یکی از صنایعی است که قطع شدن بدون هماهنگی در ساعاتی از روز منجر به بروز شوک های حرارتی بالایی می شود که این معضل علاوه بر آسیب به دستگاه ها، باعث پرت بالای مواد می شود چرا که کوره ها باید یک روز فرآیند سرد شدن را طی کنند اما قطع یکباره باعث شوک به مواد و کوره می شود.
دبیر سندیکای صنعت آلومینیوم خاطر نشان کرد: دولت موظف است طبق ماده ۲۵ قانون بهبود محیط کسب وکار برق، گاز، مخابرات و تاسیسات زیر بنایی را برای صنایع فراهم کند و نباید بلافاصله صنعت را در اولویت قطع برق قرار دهد اما چنانچه بنا بر مصالحی شورای عالی امنیت ملی تصمیم به قطع خدمات مذکور بگیرد، دستگاه مربوطه باید خسارت وارده را جبران کند و بر همین اساس ما در شورای گفت وگوی دولت و بخش خصوصی موضوع خسارت را مطرح کردیم اما عنوان کردند که ما برای امورات خودمان هم بودجه نداریم.
وی با اشاره به عرضه نامتناسب با میزان تقاضا در بورس کالا اظهار کرد: متاسفانه میزان عرضه شمش آلومینیوم به گونه ای است که شرکت ها نمی توانند به میزان دلخواه خرید کنند و موضوع محدودیت برق را هم بهانه ای برای این کمبود قرار داده اند و همین موضوع باعث شده تا قیمت ها از قیمت جهانی هم بالاتر برود و از طرفی در سایر بخش ها هم قیمت ها کاملا آزاد است با وجود این دولت انتظار دارد صادرکنندگان زنجیره آلومینیوم دلار را با نرخ ۴۰ هزار تومان در اختیار دولت قرار دهند.

بحران ناترازی انرژی در سال‌های اخیر بیش از هر زمان دیگر در جامعه ما نمود پیدا کرده است. گرم شدن هوا و کمبود آب از مشکلات بلند مدت امنیت برق در اقتصاد در حال توسعه ایران است. اقتصاد ایران امسال و در سال‌های آینده همچنان با بحران ناترازی و کمبود تولید و تامین برق مواجه خواهد بود زیرا زیرساخت‌های برق کشور به‌روز نیست و نمی‌تواند پاسخگوی نیازهای موجود باشد. سالانه کشور به انرژی بیشتری نیاز دارد و این افزایش انرژی نیز به موضوع گسترش صنایع و رشد خانوارها در جامعه ارتباط تنگاتنگی دارد. قطعی برق بیش از هرچیز به اقتصاد کشور ضربه می‌زند و توسعه کشور را به تاخیر می‌اندازد. قطع شدن برق دلایل مختلفی دارد که باید برای رفع آن فکر اساسی کرد تا از زیان‌های ناشی از آن پیشگیری کرد. موضوع نخست اینکه قدیمی بودن تجهیزات صنعت برق کشور قادر به تامین انرژی لازم در کشور نیست. برای این منظور باید سرمایه‌گذاری‌های بیشتری دراین بخش صورت گیرد و از تجهیزات به‌روز و کافی برای رفع این مشکل بهره برد.
مساله دیگر هدر رفتن برق و انرژی در واحدهای تولیدی و غیر تولیدی کشور است. در حال حاضر انرژی در خطوط انتقال تا حین تبدیل از خط انتقال به توزیع و هنگام توزیع تلف می‌شود. براساس آماری میانگین تلفات برق بین نیروگاه و مصرف کنندگان ۸ تا ۱۵ درصد است.
به طور طبیعی خانواده‌ها در فصل گرما بیش از سایر فصول برق مصرف می‌کنند و مهم‌ترین دستگاه‌های مصرف کننده آن کولر و به‌ویژه کولر گازی است. برخی از منازل ازنظر عمر ساختمان، انرژی بیشتری مصرف می‌کنند و این موضوع در خانه‌های قدیمی بیشتر دیده می‌شود. برای رفع این مشکل باید نوسازی این واحدها البته با ارائه تسهیلات، مورد توجه مسئولان ذیربط قرار گیرد.
همچنین برای افزایش تولید و اشتغال در کشور باید انرژی و برق کافی دردسترس تولیدکنندگان قرار گیرد تا برنامه‌های مرتبط با افزایش تولید و ارتقای کیفیت محصولات محقق شود. قطعی برق را باید پاشنه آشیل اقتصاد ایران دانست که ادامه آن می‌تواند تولیدات کشور را در همه بخش‌ها با مشکل و بحران روبه‌رو کند. بنابراین تولید کافی انرژی و برق همواره باید مورد توجه مسئولان ذیربط قرار گیرد تا تولید محصولات مختلف کشور ازجمله بخش صنایع و کشاورزی به طور مستمر ادامه پیدا کند.