«ثروت»گزارش می دهد؛

در حالی که دلار در ساحل آرامش حوالی ۸۰ هزار تومان پرسه می زد و گهگاهی نگاهی به ۷۹ هزار تومان داشت، با خبر تعویق مذاکرات مرزهای صعودی را درنوردید و به ۸۶ هزار تومان رسید.

تحلیلگران بر لین باورند که نوسانات شدید و مکرر قیمت دلار، به‌ویژه در واکنش به اخبار مرتبط با مذاکرات بین ایران و آمریکا، به دلیل حساسیت بسیار بالای بازار ارز ایران به اخبار و سیگنال‌های سیاسی، کاملا قابل پیش‌بینی بود.

بازار ارز، به شدت تحت تأثیر انتظارات فعالان اقتصادی و مردم عادی است. اخبار مثبت در مورد مذاکرات، حتی اگر منجر به توافق فوری نشود، این انتظار را ایجاد می‌کند که در آینده نزدیک یا میان‌مدت، تحریم‌ها کم شوند و درآمدهای ارزی ایران افزایش یابد و دسترسی به منابع مالی خارجی تسهیل شود.

مجموع این انتظارات باعث می‌شود تقاضای سفته‌بازی و تقاضا برای حفظ ارزش دارایی در حال حاضر کاهش پیدا کند، زیرا فعالان بازار پیش‌بینی می‌کنند قیمت دلار در آینده کمتر خواهد شد. بنابراین، با اعلام خبر مذاکرات یا پیشرفت در آن، تقاضا برای خرید دلار کم می‌شود و تمایل به فروش آن رفته‌رفته شدت خواهد گرفت که این خود منجر به کاهش قیمت می‌شود.

اخبار منفی مانند توقف مذاکرات، یا عدم پیشرفت ملموس، انتظارات مثبت را کمرنگ کرده و انتظارات مبنی بر تداوم یا تشدید وضعیت موجود (تحریم‌ها و کمبود ارز) را تقویت می‌کند. این امر تقاضا برای دلار را مجدداً افزایش داده و باعث بالا رفتن قیمت می‌شود.

علیرضا عباسی، در خصوص این نوسانات قیمت دلار گفت: «امروز کشور ما در یک جنگ ترکیبی تمام‌عیار قرار دارد که یکی از جنبه‌های آن جنگ اقتصادی است. در چنین شرایطی، ما باید آرایش جنگی بگیریم و به‌ویژه در حوزه اقتصادی، این آرایش نظامی باید در سیاست‌های بانک مرکزی و وزارت اقتصاد دیده شود. یکی از مشکلات اساسی که ما با آن مواجهیم این است که تمامی تخم مرغ‌های اقتصاد کشور در سبد دلار قرار دارد، در حالی که باید تنوعی در ارزهای مورد نیاز کشور داشته باشیم.»

وی افزود: «اگر نگاه کنیم، تمام تجارت خارجی ما بر اساس دلار و نظام تسویه ارزی نیز وابسته به  درهم است. این وابستگی باعث می‌شود که کشور در برابر فشارهای اقتصادی دشمن آسیب‌پذیر باشد. در چنین شرایطی، باید بانک مرکزی و وزارت اقتصاد سیاست‌هایی را اتخاذ کنند که این وابستگی به دلار کاهش یابد. در دنیای امروز، ما نمی‌توانیم تمامی روابط تجاری خود را به یک ارز خاص وابسته کنیم. باید به دنبال روش‌های جایگزین و متنوعی باشیم که ریسکِ وابستگی را کاهش دهد.»

عباسی در ادامه به ضرورت استفاده از پیمان‌های دو جانبه و چند جانبه در روابط اقتصادی با دیگر کشورها اشاره کرد و گفت: «ما باید به دنبال روابط اقتصادی متنوع‌تری با کشورهای مختلف باشیم. پیمان‌های تجاری دوجانبه و چندجانبه مانند پیمان شانگهای و بریکس می‌توانند به ما کمک کنند تا وابستگی به یک ارز خاص را کاهش دهیم. این پیمان‌ها به ما این امکان را می‌دهند که مبادلات خود را با کشورهای مختلف به‌ویژه کشورهای هم‌پیمان انجام دهیم و از این طریق بتوانیم فشارهای اقتصادی را کاهش دهیم.»

این نماینده مجلس شورای اسلامی در خصوص سیاست‌های بانک مرکزی توضیح داد: «ما انتظار داریم که بانک مرکزی به‌طور جدی و قاطع به این مسئله توجه کند. زمانی که تمامی منابع مالی کشور وابسته به دلار باشد و نظام تسویه ارزی تجارت خارجی نیز وابسته به دلار باشد، در برابر هر نوع تغییرات جهانی و فشارهای خارجی آسیب‌پذیر خواهیم بود. به‌ویژه در شرایطی که دشمنان به دنبال تحمیل فشار اقتصادی هستند، این وابستگی می‌تواند برای کشور خطرناک باشد. بنابراین بانک مرکزی باید تلاش کند تا این وابستگی به دلار را کاهش دهد و به دنبال گسترش روابط اقتصادی با کشورهای مختلف باشد.»

این نماینده مجلس دوازدهم تأکید کرد: «در مجلس، ما بارها از بانک مرکزی خواسته‌ایم که برنامه‌ریزی‌های دقیقی برای کاهش وابستگی به دلار داشته باشند. اگر این روند ادامه پیدا کند، کشور در جنگ اقتصادی آسیب خواهد دید و نمی‌توانیم از بحران‌های اقتصادی عبور کنیم».