ذبیح اله علایی
کارشناس مسائل سیاسی
پایان ماراتن در میان جوامع بشری کلمه دموکراسی به مفهوم ” حکومت مردم” برداشت شده است. ولی تاکنون هیچ گونه برداشت مشخص وقابل اجماعی از این کلمه در جوامع بشری وجود نداشته است. معمولا دموکراسی را مردم سالاری نیز مطرح می‌نمایند، که‌در آن مردم اختیار برای انتخاب قانون و قانون گذار دارند. از شاخصه‌های دموکراسی رقابت انتخاباتی عادلانه در کشور می باشد .جمهوری اسلامی ایران نیز از این قانون مستثنی نیست. ومردم برای انتخاب منتخب خود پای صندوق های رای حاضر می شوند وبا انتخاب نماینده ویا رئیس جمهور سرنوشت خود را جهت تصمیم گیری های سیاسی به او می سپارند. امروز ما شاهد پایان یک مشارکت سياسی در خصوص انتخابات نمایندگان مجلس شورای اسلامی ایران بودیم.انتخاباتی که در دو مرحله در تهران و بعضی از شهر های کشور صورت گرفت.اما این پایان ماراتن برای انتخاب شدن آغاز وشروع مسئولیت خطیر دیگری است . آنچه بعد از هر انتخابات مهم است عملکرد نمایندگان می باشد، ساختار سیاسی کشور به‌گونه است که قوه‌ مقننه در جایگاه با اهمیتی قرار دارد.اما متاسفانه شاهد این نقیصه هستیم که بسیاری از نمایندگان از حقوق و قانون اطلاع کافی ندارند ، ورشته تحصیلی آنها نا مرتبط با شغل نمایندگی است. و متاسفانه مجلس برای بعضی از نمایندگان سکوی پرشی جهت دستیابی به مشاغل دولتی دیگری شده است که در این خصوص بارها مقام معظم رهبری مطالبی را بیان نموده اند. ایشان در خصوص اهمیت مجلس فرمودند: (مجلس باید مظهر عزّت ملّی و مظهر اقتدار و استحکام نظام باشد؛ مجلس این است؛ چرا؟ برای خاطر اینکه مجلس، منتخب عموم مردم کشور در جاهای مختلف است که با یک انگیزه‌ای آمده‌اند این شخص را -این برادر را، این خواهر را- انتخاب کرده‌اند. و امام فرمودند که مجلس، عصاره‌ی فضایل ملّت است؛ این نکته، نکته‌ی مهمّی است؛ توجّه کنید: عصاره‌ی فضایل، نه عصاره‌ی همه‌ی خصلتها! بعضی از خصلتها جزو فضایل نیست. مجلس بایستی عصاره‌ی فضایل ملّت باشد. فضایل این ملّت هم خیلی زیاد است. مجلس نباید نماد تردید باشد، نماد خودکم‌بینی باشد؛ نباید نماد یأس و نومیدی یا نماد عدم اعتنا و عدم مبالات به مسائل کشور باشد. نباید مجلس نشان بدهد که نگاهش به ظرفیّتها و توانایی‌های ملّی، نگاه مأیوسانه است؛ این فضایل ملّت که باید اینجا عصاره‌ی آنها جمع بشود، ) اگر به آمار و ارقام نگاه کنیم خواهید دید که در این انتخابات میزان مشارکت مردمی کمتر از ادوار گذشته می باشد بطور مثال در دوم انتخابات مجلس نهم میزان مشارکت در تهران نزدیک به ۲۴درصد بود و نزدیک به یک‌‌میلیون و ۲۰۰هزار نفر در تهران در دوردوم رای دادند. نفر اول تهران در دور دوم هم بیژن نوباوه‌وطن بود که نزدیک به۴۹۱ هزار و ۷۹۹رای آورد. این آمار حالا و در مقایسه با انتخابات مجلس دوازدهم که آن هم درون‌اصولگرایی بود و به دور دوم کشیده شده کاهش قابل توجهی داشت. میزان مشارکت در تهران در دور دوم انتخابات ۸ درصد بود و نفر اول دور دوم هم اتفاقا بیژن نوباوه‌وطن بود که رای او این‌بار ۲۷۱ هزار و ۹۴بود. این عدم استقبال درمشارکت سیاسی به نحوی عمل مجلس و عدم برآوردن انتظارات سیاسی مردم را می رساند .اکنون که این ماراتن پر هزینه به پایان رسیده است و ما شاهد افول مشارکت سیاسی چه در انتخابات ریاست جمهوری و چه در انتخابات مجلس هستیم باید راهبردهای جدیدی در سیاست گذاری برای اداره کشور داشته باشیم. مجلس محلی است که باید قوانین در آنجا وضع شود اکنون که کشور با وضعیت اقتصادی آشفته و نا بسامانی روبرو است از میان ۲۹۰ نماینده مجلس دوازدهم، آن هایی که مستقیماً مدرک تحصیلی اقتصاد دارند، به ۱۵ نفر نمی‌رسند .که این خود می تواند از دلایل ناکارآمدی مجلس دوازدهم باشد.زیرا اکنون اصلی ترین معضل کشور در حوزه اقتصاد می باشد. ازدیگر مشکلات پیش روی مجلس دوازدهم خالص سازی است که این موضوع هم در آینده مجلس را با تک رای مواجهه خواهد کرد.رهبر انقلاب یک بحثی را در موضوع عقلانیت دارند که خیلی دارای اهمیت است، ایشان می‌گویند واقع بینی و آرمانگرایی؛ یعنی اگر که شما صرفاً آرمانگرا باشید ولی واقع بین نباشید از عقلانیت فاصله گرفته‌اید. لذا واقعیت این است که از لحاظ اقتصادی و اجتماعی جامعه بیمار است .مع الوصف باید قوانین و مقرراتی را تصویب نمایید که این جامعه بیمار را نجات دهید.و مسئله مهم که در بحث قانونگذاری نمایندگان باید آن را در هر دوره‌ای رعایت کنند، این است که بایستی قانونگذاری را از بحث منافع شخصی، منافع جناحی و باندی تفکیک کنند.در اواخر مجلس یازدهم شاهد افشاگری های مختلف بودیم که جدا از صحت یا کذب آن برازنده مجلس نمی باشد.به هر صورت در پایان آرزومندیم با توجه به شرایط جامعه وبخصوص اتفاقات پیش رو چه در حوزه داخل کشور چه روابط بین‌الملل مجلس که به فرموده امام ” در راس امور است” بتواند شرایطی را ایجاد کند که هم مشارکت سیاسی افزایش پیدا کند هم جامعه از شرایط بحرانی اقتصادی و اجتماعی خارج شود.