سید رضا نورانی با بیان اینکه یکی از چالش های صادرات محصولات کشاورزی این است که مدیرانی که در اتاق های دربسته برای صادرات تصمیم می گیرند هیچ اطلاعات دقیقی از مشکلات پیش روی صادرات ندارند، گفت: بانک مرکزی اعلام می کند که تعهد دهید ارز وارد کشور شود در حالی که هیچ زیرساخت صادراتی استاندارد برای صادرکنندگان فراهم نشده است.

وی ادامه داد: وقتی به دلیل تحریم ها سیستم بانکی بین المللی نداریم و در چمدان هم نمی توانیم ارز وارد کشور کنیم چگونه تعهد ارزی رعایت شود؟ شرایط موجود باعث شده که تمام صادرکنندگان میوه و تره بار کالاهای خود را به کشورهای حوزه خلیج فارس صادر کنند تا به صورت امانی آنها را به فروش برسانند و ارز حاصل از فروش را از سوی صرافی های محلی به ریال دریافت کنند. همچنین در این مسیر صادرات بیمه فسادپذیر کالا ندارند و تمام ریسک برعهده صادرکنندگان است.

در تصمیم گیری های صادراتی نظم نداریم

رییس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی با اشاره به اینکه در تصمیم گیری های صادراتی نظم نداریم، اظهار کرد: ایران کشوریست که پتانسیل کشاورزی بالایی دارد. فائو بارها اعلام کرده که ایران می تواند علاوه بر تامین مایحتاج خود، کلیه کشورهای حوزه خلیج فارس را نیز از نظر محصولات کشاورزی و غذایی تامین کند. این واقعیت است ولی متاسفانه مدیران تصمیم درستی برای توسعه تولید و صادرات نمی گیرند. تولیدات محصولات کشاورزی ما می تواند جوابگوی ۲۰۰ میلیون نفر باشد در حالی که جمعیت کشور ما ۸۰ میلیون نفر است.

تجارت باید دو سویه باشد

وی با بیان اینکه نباید در هرکاری به واردات تکیه کنیم، اظهار کرد: تجارت دو سویه است. ابتدا باید صادرات انجام شود و سپس در مقابل آن واردات صورت گیرد. متاسفانه با کشورهایی که مراودات اقتصادی داریم روابط یک سویه است. یعنی باید با تعرفه بالا به کشورشان صادر کنیم و با تعرفه پایین وارد کنیم. اگر قرار است تعرفه آنها بالا باشد ما هم باید تعرفه را افزایش دهیم. باید پروتکل ها دو سویه باشد. وزارت امور خارجه باید در این راستا گام بردارد و به توسعه تجارت کمک کند.

نورانی گفت: باید محلی برای عرضه و معرفی محصولات کشاورزی در دنیا فراهم کنیم که این مهم از طریق برگزاری نمایشگاه ها و شو روم در هتل ها میسر خواهد شد.

کرایه های حمل و نقل بالاست

وی در ادامه به دیگر چالش های پیش و روی صادرات اشاره کرد و گفت: در بخش حمل و نقل خصوصا حمل و نقل دریایی مشکلات زیادی وجود دارد و نظارتی بر آن ها نیست. کرایه های حمل و نقل گاهی آنقدر بالا می رود که صادرات صرفه اقتصادی ندارد. اگر قرار است تولیدات کشاورزی ارز آوری داشته باشند نظارت ها باید بیشتر باشد.

او همچنین عنوان کرد که برای کوچک کردن دولت باید بخشی از وظایف دولت به بخش خصوصی و تشکل ها واگذار شود. تشکل ها دارای تجارب فراوانی هستند و بایستی از این تجارب ارزان استفاده بهینه شود.

پشت درهای بسته تصمیم گرفته می شود

رییس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی در پاسخ به سوال که گفته می شود مقادیر زیادی سیب و پرتقال همچنان در سردخانه ها مانده است و آیا امکان صادرات آنها فراهم نشده، گفت: وقتی در اتاق دربسته تصمیم می گیرند که صادرات سیب و پرتقال ممنوع و محدود شود حال باید پاسخگو باشند، زیرا مقادیر زیادی سیب و پرتقال در انبارها و سردخانه ها در معرض فساد است. کسی که این تصمیم را می گیرد باید امروز خسارت وارد شده به تولیدکنندگان و صادرکنندگان را پرداخت کند. بارها اعلام کردیم که سیب و پرتقال به مقدار کافی در کشور موجود است ولی شب عید صادرات را ممنوع و محدود کردند. در حقیقت می توان گفت متولی برای توسعه صادرات در کشور نداریم و مبنای توسعه تجارت هم واردات شده است.

وی در ادامه خاطر نشان کرد: واردات موز را ممنوع کردند ولی از آن طرف عده ای مجوز واردات داشتند و در نهایت قبل از عید موز با قیمت ۶۰ هزارتومان هم به دست مردم رسید. یعنی بازار به جای نظم دست یک عده ای سودجو قرار گرفت. این سودجویان در همه جا از تولید تا صادرات حضور دارند. همین موارد باعث می شود گوجه فرنگی، سیب زمینی، پیاز و هندوانه و …روی دست تولیدکنندگان بماند و متضرر اصلی آنها باشند و سود به جیب عده ای خاص برود.

نیازمند نقشه راه هستیم

نورانی در ادامه به مشکلات بخش تولید اشاره کرد و گفت: چرا باید محصولاتی مانند گندم که آب کمتری مصرف می کند وارد کنیم و از آن طرف صادرکننده محصولاتی باشیم که آب بسیاری مصرف می کنند در حالی که کشور کم آبی هستیم؟ کشوری که با خشکسالی و کم آبی مواجه است باید برنامه واردات بر روی محصولات پرآب داشته باشد. نباید گندم و جو وارد کنیم و هندوانه را صادر کنیم. همه این موارد نیازمند نقشه راه است.

به گفته وی نیازمند الگوی کشت و برنامه هستیم. نباید اینگونه باشد که در فصلی یک محصول گران و کم شود و فصل بعد همه اقدام به کشت آن محصول کنند و در نهایت تولیدکنندگان با مازاد محصولات مواجه شوند. از آن طرف هم خریدهای تضمینی به درستی قیمت گذاری نشود و همه این موارد تبدیل به عوامل بازدارنده تولید شوند.

نورانی با اشاره به اینکه باید گلخانه ها را بیشتر توسعه دهیم که کود، سموم شیمیایی و آب کمتری مصرف شود، گفت:باید به سمت استفاده از گونه هایی برویم که آب کمتری مصرف می کنند و در واحد سطح تولید بیشتری دارند.

نهادهای متولی تولید چقدر از تولیدکنندگان حمایت کردند؟

رییس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی با بیان اینکه شعار امسال رفع موانع و پشتیبانی ها است، گفت: حدود دوماه از سال گذشته است و باید پرسید نهادهایی که در تولید مسئول هستند در این مدت چه کردند؟ آیا موانع را رفع کردند؟ آیا از تولید حمایت کردند؟ به تولیدکننده یارانه داده شده است؟ چرا باید تولیدکننده در ضرر باشد؟ چرا صدای تولیدکنندگان درآمده است؟ به نظر می رسد نیازمند مدیران متخصص و جهادی برای حل مشکلات هستیم.

وی در پایان گفت: اگر می خواهیم در بخش صادرات پویا شویم باید محصولاتی که نیاز کمتری به آب دارند، تولید کنیم. صادرات باید حمایت شود. قوانین درستی باید وضع شود. کمیسیون کشاورزی مجلس بایستی کمک کند و جلو بیاید. باید برنامه الکوی کشت داشته باشیم و از منابع آب به درستی استفاده کنیم.