در جریان مناظره اقتصادی نامزدهای ریاست جمهوری، سعید جلیلی در اعلام دیدگاه اقتصادی خود از برنامه جدی برای حوزه اقتصادی سخن گفت و این گونه مطرح کرد که « اگر می خواهیم جهش داشته باشیم باید برنامه جدی برای اقتصاد داشت و دنبال بهانه نگردیم، برای آن دو تا سه موضوع اصلی مطرح است. وقتی ارزش پول ملی ایجاد می شود که بتوان جهش تولید داشت و آن وقتی است که جهش صادرات داشت و این زمانی است که بتوان تعامل گسترده و سازنده با جهان داشت و معطل چند کشور نماند. یکی از سوالات ما این است که چرا صادرات ایران به ۲۸ کشور اتحادیه اروپا نصف صادرات به افغانستان است».

آمار رسمی از نصف هم کمتر است

اما بررسی وضعیت تجارت خارجی ایران کلیت اعلام جلیلی مبنی کمتر بودن صادرات ایران به اتحادیه اروپا نسبت به افغانستان را تائید می کند، ولی از نصف هم کمتر است.

این در حالی است که طبق گزارش گمرک ایران در پایان سال ۱۳۹۹، تجارت خارجی سالانه ایران ۱۴۷.۴ میلیون تن به ارزش ۷۴ میلیارد دلار بوده است که از این میزان بالغ بر۱۱۳.۶ میلیون تن به ارزش ۳۵ میلیارد دلار صادرات و همچنین ۳۳.۷ میلیون تن به ارزش ۳۸.۸ میلیارد دلار واردات بوده است.

اینکه میزان صادرات ایران به اتحادیه اروپا و افغانستان چقدر بوده، موضوعی است که لطیفی – سخنگوی گمرک ایران – در رابطه با آن گزارشی به ایسنا اعلام کرد.

صادرات ۶۰۰ میلیونی مقابل ۲ میلیاردی

طبق این گزارش در سال گذشته، میزان صادرات ایران به اتحادیه اروپا ۶۰۴ میلیون و ۶۶ هزار و ۸۸۴ دلار بوده در حالی که در همین دوره، آمار صادرات ایران به افغانستان دو میلیارد و ۳۰۸ میلیون و ۴۰۱ هزار و ۲۵۹ دلار بوده است.

بنابر این صادرات ایران به کشورهای اتحادیه اروپا ۲۶ درصد و به عبارتی حدود یک چهارم صادرات به افغانستان است، نه نصف آن.

آلمان در صدر

آمار اعلامی سخنگوی گمرک ایران نشان می دهد که آلمان با ۲۳۳میلیون دلار، شریک اول صادراتی ایران بین کشورهای عضو اتحادیه اروپا است و بعد از آن ایتالیا با ۱۲۶ میلیون و ۷۳۲ هزار دلار قرار دارد.

همچنین بلغارستان با ۳۴.۴میلیون دلار، رومانی ۲۷.۳ میلیون دلار و بلژیک ۲۳.۷ از دیگر شرکای تجاری ایران با اتحادیه اروپا هستند.

کمترین صادرات به کدام کشور است؟

از بین کشورهای اتحادیه اروپا کمترین صادرات ایران به لوکزامبورگ با ۴۴۸ دلار اختصاص دارد.

وضعیت واردات از اتحادیه اروپا

اما سخنگوی گمرک ایران در گزارش خود وضعیت واردات ایران از اتحادیه اروپا را نیز اعلام کرد که نشان از رقم پنج میلیارد و ۵۰ میلیون و ۸۸۶ هزار و ۲۸۱ دلار داشت.

در واردات نیز آلمان با یک میلیارد و ۸۵۱ میلیون و ۱۷۰ هزار و ۴۹۲ دلار در صدر قرار دارد.

همچنین هلند با ۸۸۹ میلیون و ۴۸۸ هزار و ۲۰۸ دلار، ایتالیا ۶۸۷ میلیون و ۳۱۹هزار و ۹۱۳دلار، اتریش ۳۲۵ میلیون و ۹۹۵ هزار و ۴۱۳دلار و فرانسه ۲۸۴ میلیون و ۲۸۲ هزار و ۹۶ دلار دیگر کشورهای صادر کننده به ایران هستند.

منبع آمار کجاست؟

بر این اساس، مستندات گمرک ایران به عنوان منبع اصلی آمار تجارت خارجی که در گزارشات آماری قابل دسترس در سایت این سازمان نیز وجود دارد، نشان می دهد که آمار اعلامی درباره صادرات به کشورهای عضو اتحادیه اروپا و افغانستان با آمار رسمی همخوانی چندانی ندارد، اگرچه منظور جلیلی توجه بیشتر به صادرات به کشورهای جهان بود اما اینکه استناد وی به کدام آمار بوده در ابهام قرار دارد و لازم است درباره این اختلاف حدود ۲۴ درصدی آماری و چرایی آن توضیح ارائه شود.