مونا ربیعیان- در صورت عدم رعایت پروتکل ها، احتمال شروع پیک جدید کرونا جدی است.

کشور دچار پیک جدید خواهد شد

محمدرضا محبوب فر، کارشناس و پژوهشگر حوزه سلامت با اشاره به اوج‌ گیری دوباره ویروس کرونا در ایران درباره آخرین وضعیت کرونا در کشور به خبرنگار روزنامه «اقتصاد پویا» گفت: در حال حاضر متاسفانه استان های جنوبی از جمله هرمزگان وضعیت خطرناکی پیدا کرده است و متاسفانه مردم جنوب کشور با بیماری کرونا از گونه های هندی و آفریقایی درگیر هستند. وضعیت شیوع کرونا در هرمزگان بحرانی و حاد است و با توجه به گستردگی شیوع ویروس کرونا در این استان پیک پنجم موج اول کرونا در کشور از هرمزگان آغاز شده است. وضعیت جنوب و غرب کشور بسیار جای نگرانی دارد و در پی کاهش رعایت پروتکل‌ های بهداشتی در کشور دو شهر خوزستان به وضعیت قرمز کرونا تغییر وضعیت داده اند. مرگ و میرهای کرونایی در سطح هرمزگان به جوانان رسیده و بسیاری از مبتلایان با درگیری شدید ریه مواجه بوده اند.

وی در ادامه تشریح وضعیت کرونای کشور گفت: روزهای تعطیل خرداد ماه با محدودیت هایی از سوی ستاد ملی کرونا مواجه شد، اما گزارش ها از سطح کشور حاکی از پابرجا بودن سفرهای جاده ‌ای در روزهای ممنوعه کرونا بوده است و در هفته ‌ای که گذشت و درحالی که از چهارشنبه ممنوعیت‌ های کرونایی سفر اعمال شده بود، کاهش نسبی تردد وسایل نقلیه مختلف در جاده های کشور مشاهده نشد و خبری از پایین آمدن ترافیک و شلوغی محورهای مواصلاتی کشور نبود. ممنوعیت های روزهای تعطیل آنطور که می باید اجرایی نشد و نظارتی هم بر روی اجرای پروتکل های بهداشتی کرونا نبود. پیک پنجم کرونا جنوب و غرب کشور را فرا گرفته است و طی یکی دو هفته آینده تعداد شهرهای قرمز کشور افزایش خواهد یافت.

این کارشناس حوزه سلامت با بیان اینکه در چنین شرایطی صحبت از وضعیت زرد و نارنجی و آبی در کشور شوخی با سلامت جامعه و بیشتر شبیه به طنز می ماند، تصریح کرد: همزمان با مشاهده شدن کوچک ترین مواردی از ابتلای به بیماری کرونا در یک جامعه علم اپیدمیولوژی می گوید باید نسبت به تعطیلی کامل و اعمال قرنطینه شدید در حد حکومت نظامی و انجام بیماریابی فعال در منطقه آلوده اقدام نمود. اما نکته جالب و قابل تأمل این بوده است که از پیدایش ویروس کرونا در کشور ایران کمیته علمی کشوری مبارزه با کرونا به محوریت ستاد دولتی ملی کرونا اصلا اعتقادی به قرنطینه نداشت و در اظهاراتی عجیب از زبان مغز متفکر این کمیته عملا قرنطینه را منسوخ در جهان اعلام کردند و در دی ماه و بهمن ماه سال ۹۸ به جای اینکه کشور را قرنطینه کنند تا موج اول کرونا کنترل شود ترک فعل آشکاری درخصوص کنترل و مبارزه با کرونا صورت دادند و کشور را تا پیک پنجم کرونا کشاندند و تعدادی از منتقدان و مخالفان سیاست های جاری ستاد ملی کرونا و وزارت بهداشت و درمان را نیز بایکوت خبری و منزوی و از کار برکنار کردند.

مشکلات تزریق دوز دوم واکسیناسیون

محمدرضا محبوب فر در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع واکسیناسیون نوبت دوم کرونا در کشور پرداخت و گفت: وزارت بهداشت ایران اعلام کرده است تاکنون چهار میلیون و ۳۵۳ هزار و ۳۸۸ نفر دوز اول واکسن کرونا و ۵۳۲ هزار و ۹۲۹ نفر نیز دوز دوم را تزریق کرده‌ اند. در روزهای گذشته بسیاری از کسانی که بنا به نوبت ‌شان باید دز دوم واکسن را دریافت می ‌کردند، به مراکز اعلام شده مراجعه کردند، اما شنیدند که واکسن موجود نیست. در ایران بسیاری از مردم می ‌گویند دوز دوم واکسن کرونا در دسترس نیست و به خیلی از سالمندانی که برای دریافت دوز دوم واکسن مراجعه کرده بودند جواب منفی داده شده است. این در حالی است که واکسیناسیون سالمندان بالای ۷۰ سال در ایران در نوبت اول انجام نشده است و تعداد زیادی از سالمندان جزو جاماندگان واکسن کرونا در ایران به شمار می روند.

این کارشناس و پژوهشگر حوزه سلامت کشورمان با اشاره به اینکه واکسیناسیون نوبت دوم در کشور تا اطلاع ثانوی به تاخیر افتاده است، خبر از شکست برنامه واکسیناسیون کرونا در کشور داد و گفت: کمبود دوز دوم واکسن کرونا و تأخیر در برنامه واکسیناسیون نوبت اول و دوم با ثبت رکوردی تازه در هرمزگان و اوج گیری بیماری در جنوب و جنوب غرب کشور همراه بوده است. عاطفه عابدینی، دبیر کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا نیز در حالی که شیوع نوع مسری ‌تر ویروس کرونا در کشور باعث نگرانی شدید کارشناسان مستقل و غیردولتی سلامت و متخصصان متعهد درمان شده است ادعا کرده است تأخیر چند روزه تا چند هفته و برای برخی از واکسن ها تا چند ماه تأثیری در اثربخشی و ایمنی زایی واکسن نخواهد داشت. همچنین وزارت بهداشت و درمان ایران اعلام داشته افرادی که اولین واکسن کووید ۱۹ را دریافت کرده اند تا قبل از دریافت پیامک و یا اطلاعیه وزارت بهداشت از مراجعه به مراکز بهداشتی و درمانی خودداری کنند. اما این اظهارات در حالی است که تأخیر در تزریق دوز دوم واکسن کرونا می تواند اثربخشی و ایمنی زایی واکسن کرونا را تحت تأثیر قرار دهد و سویه های جدیدی از ویروس کرونا که اکنون در جنوب و غرب کشور شایع شده است به زودی در تمامی کشور غالب خواهد شد و موجب بستری شدن افراد بيشتری می شود.

وی در ادامه افزود: مطالعات جهانی نشان می دهد کوتاه شدن فاصله دو تزریق واکسن کرونا می تواند اثربخشی آن را افزایش دهد. اما به تاخیر انداختن تزریق دوز دوم واکسن های کرونا در ایران احتمالا با هدف افزایش تزریق نوبت اول واکسن در بین جمعیت حساس جامعه صورت می گیرد و به غلط به عنوان راهی برای مقابله با کرونا در کشور مطرح شده است. مردم نگران تأخیر در تزریق دوز دوم واکسن کرونا در سطح کشور هستند و جای شگفتی و تعجب است که دبیر کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا و وزارت بهداشت و درمان و سخنگوی آن اعلام می کنند با تاخیر در تزریق نوبت دوم واکسن اثربخشی واکسن از بین نخواهد رفت و نسبت به این موضوع که ساخت واکسن های کرونا در جهان و برنامه تزریق آن مطابق با زمان بندی مشخص شده می تواند مؤثر باشد بی اطلاع هستند. 

محبوب فر در ادامه به رویکرد وزارت بهداشت و درمان و ستاد ملی کرونا نسبت به تغییر نوع واکسن کرونا در نوبت دوم واکسیناسون پرداخت و گفت: تأخیر در ورود محموله های واکسن باعث تغییر در برنامه واکسیناسیون در کشور شده است. دبیر علمی کمیته کشوری کووید ۱۹ هم این مساله را تایید کرده و گفته وزارت بهداشت در زمینه تأمین دوز دوم مشکل دارد. در همین حال این پرسش مطرح شده است که آیا ممکن است افرادی که دوز اول واکسن را دریافت کرده اند مجبور شوند دوز دوم را واکسن دیگری مانند واکسن ایرانی دریافت کنند؟ اما اظهارات عاطفه عابدینی، دبیر علمی کمیته کشوری کووید ۱۹ درباره اینکه «یکسری مطالعات در دنیا هست که دارند ترکیب واکسن‌ها را استفاده می‌ کنند و از نظر علمی شاید بتوانیم از پلتفرم‌ های یکسان، واکسن را جایگزین کنیم» کمی این نگرانی را تقویت می‌ کند. آنچه مسلم است ایراد چنین حرف ها و سخنانی در تاریخ نظام سلامت ایران درخصوص تاخیر در برنامه زمانی واکسیناسیون و ترکیب متفاوت واکسن در دو نوبت تزریق بی سابقه است و در هیچ کجای دنیا تاکنون شنیده نشده است.

بهانه جویی وزارت بهداشت و درمان در واردات واکسن کرونا

محمدرضا محبوب فر در بخش دیگر سخنان خود به پشت پرده واردات واکسن کرونا در ایران اشاره کرد و گفت: تعداد شهرهای در وضعیت قرمز افزایشی است و به دلیل تأخیر در ورود واکسن به ایران برنامه تزریق مطابق با زمان بندی پیش نمی رود. علیرغم دعوت دولت جمهوری اسلامی ایران و وزارت بهداشت و درمان از شرکت های خصوصی برای واردات واکسن کرونا و نهایی شدن واردات واکسن از سوی شرکت های خصوصی سرانجام پس از مدت‌ها تعلل رئیس سازمان غذا و دارو واگذاری واردات واکسن کرونا بە شرکت‌های خصوصی را طرحی شکست‌ خوردە عنوان می کند و می گوید تا امروز هیچ ‌کدام از معرفی نامه ‌ها و رایزنی‌ های بخش خصوصی منجر به نتیجه و واردات واکسن نشده است. اما این اظهارات در حالی است که تعدادی از شرکت های خارجی از مدت ها قبل برای واردات واکسن کرونا به ایران اعلام آمادگی کرده اند و معلوم نیست چرا در حال حاضر حسن روحانی، رییس جمهور و سعید نمکی، وزیر بهداشت و درمان و محمدرضا شانه ساز، رئیس سازمان غذا و دارو وابسته به وزارت بهداشت می ‌گویند پیرو مصوبه ستاد ملی مقابله با کرونا سعی داشته اند زمینه را برای واردات واکسن کرونا توسط بخش خصوصی هموارتر کنند اما هیچ شرکتی موفق به واردات واکسن نشده است. مقامات وزارت بهداشت و درمان عنوان کرده اند که امکان خرید واکسن توسط شرکت های خارجی وجود ندارد، در حالی که تعدادی از شرکت های معتبر اروپایی مستقر در کشورهایی مثل آلمان و حتی شرکت های ایرانی واردکننده دارو و واکسن طی نامه نگاری با دولت ایران و وزارت بهداشت و درمان آمادگی خود را برای واردات واکسن های معتبر و برند دنیا به ایران اعلام داشته اند و بر واردات مرحله اول واکسن به کشور تا ۱۰ میلیون دوز و به قیمت ۱۰ تا ۱۳ دلار برای هر دوز واکسن در مدت زمان یک هفته تأکید داشته اند. علیرغم اعلام آمادگی شرکت های خارجی و داخلی برای واردات واکسن به کشور وزارت بهداشت و درمان هزینه های ورود واکسن به کشور را غیرواقعی خوانده و مجوز واردات واکسن های برند و معتبر خارجی به کشور را صادر نمی کند. شرکت های تولیدکننده واکسن داخلی هم بارها خواستار واردات واکسن خارجی کرونا از سوی دولت جمهوری اسلامی و وزارت بهداشت و درمان شده اند و صدور فوری مجوز برای ورادات آن را ضروری دانسته اند و شنیده ها حاکی از این است که تاکنون توصیه ای برای منع واردات واکسن به کشور یا مانع تراشی برای واردات آن نداشته اند.

وی در ادامه با طرح این پرسش که آیا حفظ جان مردم کشورمان ارزش پرداخت هزینه ۱۳ دلاری برای هر دوز واکسن وارداتی را ندارد، افزود: این اظهارات مقامات سلامت کشورمان در حالی بیان شده است که گردش مالی وزارت بهداشت و درمان در دوران کرونا میلیاردها تومان بوده است و خرید تجهیزات پزشکی و بیمارستانی هیچ یک با نظر انجمن های پزشکی و درمانی از جمله انجمن آی سی یو در کشور نبوده است. از طرفی، واردات واکسن و دارو به ایران مشمول تحریم های بین المللی نیست و بارها کشورهای اروپایی و ایالات متحده آمریکا تأکید نموده اند که شرکت های دارویی و واکسن سازی برند و مطرح دنیا می توانند با برداشت منابع مالی بلوکه شده ایران به این کشور دارو و واکسن و تجهیزات پزشکی و بیمارستانی وارد کنند.

این کارشناس حوزه سلامت کشورمان همچنین از آمادگی شرکت های داخلی و خارجی برای واردات تجهیزات ذخیره سازی و نگهداری واکسن کرونا در کشور خبر داد و گفت: وزارت بهداشت و درمان فاقد تجهیزات و زیرساخت های لازم برای ذخیره سازی و نگهداری واکسن می باشد و تنها توانایی دپوی ۸۰۰ هزار دوز واکسن داخلی را دارد، و اظهارات بیان شده درخصوص تولید انبوه واکسن در کشور یا واردات میلیون ها دوز واکسن به کشور و آغاز واکسیناسیون سراسری در ایران در ماه های مرداد و شهریور و مهر بی پایه و اساس است و با وضع موجود نمی تواند جنبه اجرایی داشته باشد.

رشد تبلیغات واکسن هراسی در کشور نگران کننده است

محمدرضا محبوب فر در ادامه به تبلیغات واکسن هراسی در کشور اشاره کرد و گفت: تمام واکسن های تولیدشده در جهان روی جهش های جدید ویروس کرونا مؤثر هستند و تلاش شبانه روزی شرکت های واکسن ساز مطرح دنیا به گونه ای است که امروز ویروس های جدید کرونا نمی توانند واکسن گریز باشند. بنابراین سخنان برخی مقامات سلامت کشورمان درخصوص واکسن گریز بودن سویه های جدید واکسن کرونا به دور از واقعیات موجود است و قویا تکذیب می شود. همچنین در روزهای اخیر فیلم و تصاویری در فضای مجازی منتشر می‌ شود که برخی ادعا می ‌کنند بعد از تزریق واکسن کرونا اجسامی مانند قاشق، چنگال و کلید به بدن آنها و محل تزریق واکسن چسبیده است. پزشکان و مراکز تحقیقاتی بسیاری درباره خاصیت آهن‌ ربایی و مغناطیسی بدن بعد از تزریق واکسن کرونا توضیحاتی ارائه داده ‌اند. توضیحاتی که همه متفق ‌القول نشان می ‌دهد که چنین ادعایی درست نیست و خاصیت مغناطیسی پیدا کردن بدن و محل تزریق واکسن به این دلیل است که در ساخت واکسن ها در دنیا از نمک های آلومینیوم و مقادیر جزئی جیوه برای تحریک پذیری بیشتر سیستم ایمنی و همچنین ممانعت از آلودگی های بیولوژیکی واکسن در زنجیره توزیع و نگهداری استفاده می شود و واکسن کرونا نیز از این قاعده مستثنی نیست.

این کارشناس حوزه سلامت با اشاره به تبلیغات واکسن هراسی از سوی مقامات مسئول در کمیته علمی ستاد ملی کرونا اضافه کرد: در پی انتشار ویدیو‌هایی مبنی بر خاصیت آهن ربایی بدن بعد از تزریق واکسن کرونا، عاطفه عابدینی، دبیر کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا می گوید این عارضه فقط در ایران رخ نداده است و گروهی بنا شده است روی این موضوع کار کنند تا توجیه علمی برای این مسئله پیدا شود. او در عین حال این اتفاق را خطرناک ندانسته که موجب مرگ و میر گردد. این اظهارات در حالی بیان شده است که گویا کمیته علمی ستاد ملی کرونا ‏این کشف را انجام داده است و اولین نهادی بوده است که در مورد آهن ربایی شدن بدن افراد پس از تزریق واکسن کرونا تحقیق می کند.

قوه قضائیه و کاندیداهای ریاست جمهوری به موضوع کرونا ورود کنند

محبوب فر در ادامه گفتگوی تفصیلی خود با «اقتصاد پویا» در پاسخ به سوالی درباره اهدای ۲۵ میلیون دوز واکسن کرونا از سوی دولت آمریکا به کشورهای نیازمند گفت: کاخ سفید اخیرا اعلام کرد آمریکا قصد دارد ۲۵ میلیون دوز واکسن کرونا را به برنامه جهانی واکسیناسیون، کوواکس، برای مقابله با این بیماری اهدا کند. آمریکا همچنین برخی محدودیت‌ها را برای خرید تجهیزات آمریکایی واکسیناسیون لغو می‌ کند تا برخی کشورها راحت ‌تر به این تجهیزات دسترسی داشته باشند. دولت جمهوری اسلامی ایران در راستای سلامت شهروندان و حفظ جان مردم کشور باید سازمان بهداشت جهانی را خطاب قرار دهد تا بخشی از واکسن ‌های کرونا که آمریکا قرار است اهدا کند به مردم ایران اختصاص یابد. در صورت اهمال دولت ایران در خصوص نامه نگاری به سازمان بهداشت جهانی، ایرانیان خارج از کشور باید با تشکیل کمپین هایی در حمایت از اهدای واکسن های جهانی به مردم ایران خواستار دخالت مستقیم سازمان بهداشت جهانی برای اختصاص واکسن به مردم ایران گردد. آنچه مسلم است؛ پایان کرونا در جهان و پیدایش ایمنی جمعی در دنیا منوط به واکسیناسیون سراسری تمامی کشورها است و با عنایت به اینکه اکثریت مردم ایران تاکنون واکسن کرونا دریافت نکرده‌ اند در معرض ابتلا به ویروس کرونا هستند و این یک خطر بزرگ برای برنامه های کنترل و مبارزه جهانی برعلیه کرونا محسوب می شود.

وی همچنین در پاسخ به پرسشی درخصوص صحت و سقم ممنوع المصاحبه شدن برخی کارشناسان مستقل و غیردولتی حوزه سلامت و تعدادی از پزشکان و متخصصین بهداشت ودرمان کشورمان در بخش آی سی یو و بیهوشی گفت: از بدو ورود ویروس کرونا به کشور رانت و رابطه در ساختار سلامت کشور تشدید یافته است و جایگاه افراد متخصص و مرتبط در وزارت بهداشت و درمان و ستاد ملی کرونا ضعیف شده است. درخصوص مرگ و میرهای کرونایی که در بخش های آی سی یو و بخش های ویژه بیمارستان ها اتفاق می افتد از متخصصین بیهوشی و آی سی یو تاکنون برای علت یابی دقیق مرگ ها و تأثیرپذیری داروها در روند درمان بیماری کرونا در وزارت بهداشت و درمان دعوت نشده است یا نظرسنجی در این خصوص انجام نشده است. به نظر می رسد این روزها فضای مجازی و فضای رسانه های داخلی از فضای حقیقی وزارت بهداشت و درمان در روند اطلاع رسانی و آگاه سازی مردم کشور واقعی تر است. البته اخبار منتشرشده از برخی منابع غیررسمی در کشور دلالت از این موضوع داشته است که به توصیه برخی مقامات وزارت بهداشت و درمان و ستاد ملی کرونا تعدادی از کارشناسان مستقل و منتقد غیردولتی حوزه سلامت کشور و تعدادی از پزشکان و متخصصین شاغل و مرتبط با کرونا در برخی بیمارستان های کشور از جمله بیمارستان های تهران از حضور در برنامه های رادیویی و تلویزیونی رسانه ملی و همچنین مصاحبه با برخی از روزنامه ها و خبرگزاری های کشور منع شده اند تا وزارت بهداشت و درمان و نهادهای دیگر مرتبط با کرونا بیشتر از این با چالش تداوم وضعیت موجود مدیریت کرونا در کشور رو به رو نباشند.