سفر محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان به قفقاز جنوبی و روسیه به منظور دستیابی به همگرایی منطقه‌ای آن هم در شرایطی که شاهد تحولات و تغییراتی در سطح بین المللی با توجه به روی کار آمدن دولت جدید آمریکا هستیم از اهمیت ویژه ای برخوردار بود.

پس از توافق آتش بس در پی بحران قره باغ که با وساطت روسیه انجام شد بسیاری صحبت از این داشتند که ایران با توجه به اهمیت منطقه قفقاز سیاست و استراتژی درستی را اتخاذ نکرده و به نوعی فضا را برای سایر کشورها فراهم کرده است. در حالی که ایران در شرایط بحران قره باغ همواره بر حفظ تمامیت ارضی دو کشور آذربایجان و ارمنستان تاکید داشت.

با این وجود، ظریف سفر منطقه ای خود را به روسیه و قفقاز جنوبی آغاز کرد تا در سایه تحولات بین المللی بار دیگر بر همکاری منطقه ای در رایزنی ها و گفت و گوها با همسایگان تاکید شود.

او سفر خود را از باکو آغاز کرد و در ابتدای ورود به این کشور اظهار داشت که خوشحال هستیم که سرزمین های آذری قره باغ اکنون در اختیار آذربایجان است.

دیدار با الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان و جبحون بایرامف از جمله برنامه های سفر ظریف به باکو بود که در این دیدار ها ضمن گفت و گو درباره همکاری های اقتصادی، بر تلاش و مساعدت به منظور برقراری صلح و آرامش نیز تاکید شد.

همچنین وزیر امور خارجه کشورمان از اعلام آمادگی ایران برای حضور فعال و گسترده در بازسازی مناطق آزاد شده خبر داد.

گرچه گفته می شود که بازسازی این مناطق به شرکت های ترکیه ای و روسی واگذار شده است اما ایران با توجه به جایگاه منطقه ای و توانمندی هایی که در این گونه موارد دارد طبیعتا با رایزنی ها و گفت وگوها در زمینه بازسازی می تواند نقش خود را نیز انجام دهد.

دیدار با شاهین مصطفی یف معاون نخست وزیر آذربایجان از دیگر برنامه های محمد جواد ظریف وزیر خارجه کشورمان در باکو بود. او در پایان سفرش به جمهوری آذربایجان تاکید کرد که راه رسیدن به صلح پایدار از ترتیبات منطقه ای فراگیر می گذرد.

مقصد بعدی سفر منطقه ای ظریف، مسکو بود که بحث پیشنهاد ایران برای همکاری ۶ جانبه منطقه ای قفقاز هم از سوی وزیر خارجه کشورمان مطرح شد.

سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه در دیدار با ظریف اظهار داشت که مسکو و تهران هر دو تمایل به احیای کامل برجام دارند و نجات توافق هسته ای از مهمترین موضوعات امروز است.

امضای موافقت نامه همکاری ایران و روسیه در حوزه امنیت اطلاعات نیز در دیدار وزرای خارجه ایران و روسیه انجام شد.

همکاری مشترک ایران و روسیه در زمینه تولید واکسن کرونا و همچنین خرید واکسن اسپوتنیک نیز در جریان این سفر مطرح و مورد توجه قرار گرفت.

براساس این گزارش، ایروان سومین مقصد سفر منطقه ای وزیر خارجه کشورمان بود که در دیدار با همتای ارمنی خود تاکید کرد که تمامیت ارضی ارمنستان خط قرمز ایران است.

همچنین آیوازیان وزیر خارجه ارمنستان نیز از ایران به عنوان چهارمین همکار اقتصادی منطقه ای یاد کرد.

وزیر امور خارجه کشورمان با نیکول پاشینیان نخست وزیر ارمنستان نیز دیدار داشت و دیدگاه ایران نسبت به مساله قره باغ مطرح شد.

به نظر می رسد ایران به دنبال ایجاد فضای جدید در همکاری با همسایگان خود است تا بتواند از فشارهایی که احتمال می رود در پی تغییر سیاست در آمریکا اتفاق می افتد بکاهد.

وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه سفر منطقه ای خود برای گفت وگو و تبادل نظر با مقامات گرجستان وارد این کشور شد و در ابتدای ورود به تفلیس هم اظهار داشت که گسترش روابط دو جانبه و همکاری برای کاهش تنش ها در منطقه بسیار حائز اهمیت است. منطقه ما شرایط بسیار سختی را گذرانده و نیاز است که اکنون این شرایط سخت را پشت سر بگذاریم و از شرایط جدید برای همکاری در منطقه استفاده کنیم.

او با رئیس جمهور گرجستان نیز دیدار کرد و درخواست مساعدت برای کامیون داران ایرانی را مطرح کرد. همچنین دیدار با نخست وزیر گرجستان و بررسی محدودیت های بانکی، ترانزیتی و حمل و نقل از دیگر برنامه های سفر ظریف به گرجستان بود. ظریف با همتای گرجستانی خود نیز به دلیل ابتلای وی به کرونا تلفنی گفت وگو کرد.

بر اساس این گزارش، وزیر امور خارجه کشورمان در جریان سفر منطقه ای خود به ترکیه نیز سفر کرد و تاکید داشت که همکاری دو جانبه و منطقه ای با ترکیه حیاتی است.

او خطاب به همسایگان ایران خاطرنشان کرد که تنها راه برقراری امنیت و آرامش همکاری گسترده بین کشورهای منطقه است.

ظریف با چاووش اوغلو وزیر خارجه ترکیه دیدار و در نشست خبری مشترکی که با همتای خود داشت، اظهار کرد که روابط خوب ایران با ترکیه ادامه می یابد و وزیر خارجه ترکیه نیز بیان داشت که صلح و ثبات در جنوب قفقاز برای منطقه بسیار مهم است.

همکاری ایران و ترکیه در زمینه واکسن کرونا نیز از دیگر موضوعات مورد گفت وگو در جریان این سفر بود.

وزیر امور خارجه کشورمان با رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه نیز دیدار داشت که این دیدار پشت درهای بسته انجام گرفت.

نخجوان آخرین مقصد سفر منطقه ای ظریف بود که در جریان سفرش به این منطقه با رئیس مجلس عالی دیدار کرد و در بازدیدهایی که داشت اعلام کرد که به دنبال ایجاد کریدور اتصال خلیج فارس به روسیه و دریای سیاه هستیم. ظریف در سفر به نخجوان از راه آهن جلفا نیز بازدید کرد.

سفر منطقه ای که وزیر امور خارجه کشورمان انجام داد به منظور دستیابی به صلح دائمی در مناقشه قره باغ و همکاری بیشتر با همسایگان انجام شد.

قفقاز منطقه مهمی است و امنیت آن برای تمام کشورهای منطقه از اهمیت راهبردی برخوردار است. با توجه به درگیری هایی که در قره باغ رخ داد، نیاز بود تا در یک فرصت مناسب و به منظور ایجاد فضای بهتر، گفت وگوها و رایزنی ها با کشورهایی که در این منطقه قرار دارند انجام شود تا بتوان راه حلی برای دستیابی به صلح دائمی پیدا کرد.

این سفر علاوه بر یادآوری به همسایگان برای همکاری های بیشتر دارای ابعاد اقتصادی نیز بود که در گفت وگوهای وزیر خارجه کشورمان با همتایان خود و سایر مقامات کشورهای روسیه، آذربایجان، ارمنستان، گرجستان، ترکیه و همچنین نخجوان مطرح شد.